Origjina e Nick La Rocca-s si një muzikant Jazz lidhet me luftën e tretë të pavarësisë italiane, kur babai i tij Girolamo u largua nga Salaparuta (Trapani të Sicilisë) për shërbimin ushtarak në 1868 dhe e gjeti veten duke luajtur në trombë me Bersaljerët e gjeneralit Lamarmora deri në vitin 1871, kur ai u kthye në shtëpi.
Familja La Rocca, si shumë familje të tjera në Sicili, luftoi për të drejtat civile dhe kundër abuzimeve të të fuqishmëve ndaj popullit, Girolamo kishte rifilluar tregtinë e tij si këpucar, të cilën e kishte lënë dy vjet më parë për shërbimin ushtarak, por ajo që fitonte, nuk mjaftonte për të jetuar, ndërkohë familjet mafioze kishin bërë çmos për të krijuar një opinion negativ rreth familjes La Rocca.
Kështu, ndërsa vëllezërit më të mëdhenj vendosën të qëndronin në Siçili, të rinjtë u nisën për në Shtetet e Bashkuara dhe për të qenë më saktë: në New Orleans, i cili ishte bërë një koloni e sicilianëve, veçanërisht fermerëve të cilëve (në ato kohëra) u jepej toka si dhuratë për aq kohë sa deklaronin se do ta kultivonin atë.
Girolamo nuk do të kthehet më në Itali, ai martohet në Luiziana ku lind i biri Niku i vogël.
Duke u rritur Nick-u, tregon njĂ« interes tĂ« madh pĂ«r muzikĂ«n; Shpesh prindĂ«rve u duket magjepsĂ«se tĂ« vĂ«zhgojnĂ« trombĂ«n e ngjitur nĂ« mur, objekt krenarie e babait Girolamo, i cili nuk e humb rastin t’u tregojĂ« miqve tĂ« tij se ai luante atĂ« instrument me BersaljerĂ«t e gjeneralit Lamarmora.
NjĂ« ditĂ« babai i tij, duke u kthyer nĂ« shtĂ«pi nga dyqani i kĂ«pucĂ«ve, e kapi tĂ« birin duke i fryrĂ« borisĂ«; ia hoqi instrumentin nga duart dhe e qortoi ashpĂ«r duke e ndaluar ta bĂ«nte sĂ«rish. âMuzika Ă«shtĂ« njĂ« gjĂ« e mirĂ« por nuk tĂ« jep pĂ«r tĂ« ngrĂ«nĂ«…â ia ktheu ai, â…dua qĂ« kur tĂ« rritesh tĂ« bĂ«hesh mjek!â.
Episodi nuk mbeti i izoluar, ai u përsërit dhe një mbrëmjes tjetër. Këtë herë, babai Girolamo ja heq të birit veglën nga duart dhe duke e shikuar të birin gjith inat, thyen instrumentin, duke shkaktuar lot dhe dëshpërim tek djali i tij i vogël. Niku i vogël, me ndihmën e babait të një miku që riparonte instrumentet, arriti ta riparonte trombën dhe e solli në shtëpi, duke e fshehur nga sytë e të atit.
Për të mos u zbuluar nga babai i tij, ai shpesh mbyllej në një dhomë të braktisur në periferi për të studjuar. Ai kishte dëgjuar një grup fëmijësh me ngjyrë që luanin në rrugë dhe ishte i magjepsur nga ajo muzikë, kaq e ndryshme nga ajo që dëgjonte të dielave në mëngjes.
NjĂ« ditĂ« ai u fut nĂ« oborrin e njĂ« shtĂ«pije jo shumĂ« larg nga lagja ku gjĂ«ndej shtĂ«pia e tij dhe filloi t’i fryjĂ« instrumentit, duke shkaktuar protestat e fqinjĂ«ve tĂ« cilĂ«t filluan tĂ« trokasin nĂ« derĂ« dhe tĂ« shajnĂ« ngatĂ«rrestarin e vogĂ«l. Pasi dĂ«shtuan nĂ« qĂ«llimin e tyre, ata u detyruan ta nxirrnin jashtĂ« duke kaluar njĂ« zorrĂ« gome nga njĂ« dritare e vogĂ«l… dhe duke e pĂ«rmbytur me ujĂ« trazuesin e vogĂ«l.
Me kalimin e Viteve, Nick-u ishte bërë mjaft i pavarur. Kështu, në moshën 17-vjeçare nuk kishte dasma apo pagëzime në lagjen e tij që të mos përfitonte nga performancat e tij muzikore.
Ai vazhdoi të ndryshonte muzikantët e tij në kërkim të diçkaje ku ende nuk arrinte të fokusohej, derisa një ditë kuptoi se mjaftonte të zvogëlonte madhësinë e një bande tunxhi për të marrë tinguj më të shkathët dhe më të shkujdesur.
Me grupin e tij tĂ« ri ai punĂ«sohet pĂ«r tĂ« reklamuar njĂ« ndeshje boksi mes njĂ« boksieri vendas dhe njĂ« kampioni nga Nju Jorku. Nisja e takimit bĂ«het nĂ« njĂ« karroce tĂ« tĂ«rhequr me kuaj nĂ«pĂ«r rrugĂ«t e New Orleans-it. Midis tĂ« pranishmĂ«ve ishte edhe njĂ« farĂ« Harry H. James, menaxher i njĂ« klubi tĂ« Ăikagos, i cili e ftoi grupin tĂ« performonte nĂ« qytetin e tij dhe e pagĂ«zoi atĂ« “Original Dixieland Jass Band”. ĂshtĂ« njĂ« hap i shkurtĂ«r nga Ăikago nĂ« Nju Jork dhe kĂ«tu janĂ« miqtĂ« tanĂ« nĂ« njĂ« klub nĂ« Manhatan tĂ« drejtuar nga italiano-amerikanĂ« me reputacion tĂ« dyshimtĂ«.
Dhe gjatë një prej atyre mbrëmjeve, një zotëri e merr Nick-un mënjanë dhe i ofron atij mundësinë për të bërë një disk. Jemi në vitin 1917 dhe ai regjistrim i Nick-ut në banden e tij do të bëhet regjistrimi absolutisht i parë i regjistruar në historinë e muzikës Jazz.
Suksesi ishte i menjëhershëm. Në pak kohë grupi shiti një milion disqe, ndër të tjera plot me reklame në posterat e ngjitur në të gjithë Nju Jorkun.
VetĂ«m se ndodhi diçka e pazakontĂ« qĂ« do tĂ« kishte pasur njĂ« ndikim tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m nĂ« historinĂ« e xhazit. KalimtarĂ«t nĂ« Nju Jork u kĂ«naqĂ«n duke grisur shkronjĂ«n “J” nga fjala “Jass” nga posterĂ«t nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« shkrimi tĂ« dilte “ass” (bythĂ«). KĂ«shtu qĂ« ju mund tĂ« lexoni “Original Dixieland ass Band” qĂ« pĂ«rkthyer do tĂ« ishte si tĂ« thuash “Diksiland original nga banda e bythĂ«s”. 
Drejtuesit e kompanisĂ« diskografike nuk e duruan dot kĂ«tĂ« shaka budallaqe qĂ« tallte punĂ«n e tyre dhe vendosĂ«n tĂ« ndryshojnĂ« atĂ« fjalĂ« qĂ« nĂ« thelb (pĂ«r shumicĂ«n) nuk do tĂ« thoshte asgjĂ« dhe qĂ« ishte njĂ« term “zhargon” i pĂ«rdorur vetĂ«m nĂ« Luiziana: Jass = (me u eksitue), “me dalĂ« nga binarĂ«t”… Pas njĂ« pĂ«rpjekjeje tĂ« parĂ« qĂ« u shfaq ndĂ«r tĂ« tjera nĂ« njĂ« gazetĂ« pĂ«r ta ndryshuar atĂ« term nĂ« “Jasz”, ata vendosĂ«n se ishte shumĂ« mĂ« mirĂ« ta zĂ«vendĂ«sonin pĂ«rfundimisht me “Jazz” qĂ« nuk do tĂ« thoshte asgjĂ«, por qĂ« tĂ« paktĂ«n shĂ«rbeu pĂ«r tĂ« mos tallur emrin e grupit dhe kompanin diskografike.
Duket e çuditshme, por me çka duket, kjo Ă«shtĂ« origjina e vĂ«rtetĂ« e termit “Jazz”.
Sukseset e grupit u ndoqën njëri pas tjetrit, por kishte gjak të keq mes Nick-ut dhe anëtarëve të grupit dhe shumë shpesh klubet ktheheshin në skena e zënkash të furishme.
As ftesa nĂ« oborrin e AnglisĂ« para mbretit nuk mundi t’ua qetĂ«sonte shpirtin.
Për më tepër, në vitin 1922 filloi të shfaqej një lëvizje e fortë kundër xhazit: klasa sunduese akuzoi muzikën e re për gjenerimin e sjelljeve të paligjshme si konsumimi i alkoolit, delikuenca dhe prostitution. Nick dhe grupi i tij vendosën të transferoheshin në Harlem, ku xhazi ishte më i toleruar. Por në vitin 1925 u miratuan ligjet anti-jazz, vit kur ai vendosi të shpërndante grupin.
PĂ«r 10 vjet ai pezulloi çdo aktivitet muzikor. NĂ« vitin 1936 ai vendosi tĂ« kthehej nĂ« skenĂ«, por ai nuk arriti t’ja dilte, kĂ«shtu qĂ« nĂ« 1938 ai vendosi tĂ« shpĂ«rndajĂ« pĂ«rfundimisht grupin.
Ai u kthye në skenë për të luajtur si solist herë pas here, ndërsa djali i tij aktualisht drejton Original Dixieland Jazz Band.
I sëmurë nga zemra, Nick La Rocca vdiq në New Orleans në vitin 1961 në moshën 72-vjeçare.
Për vite me radhë roli i tij i rëndësishëm në muzikën e shekullit të 20-të u injorua nga historianët të cilët preferuan versionin më poetik të Jazz-it, të lindur nga muzika e zezë e Luizianës. Puna e Nick-ut është rivlerësuar tani në kohët e fundit dhe në shumë enciklopedi muzikore ai renditet si shpikësi aktual i Jazz-it.
Nëse doni ta dëgjoni https://www.youtube.com/watch?v=jqGdKAJ6Rko, muzika, edhe pse e vjetër, sjell gëzim dhe është plot variacione, mrekulli.
Burimet: http://www.jazzmeblues/ it